بررسی الگوی پراکندگی رخساره ها و تعیین منشا رسوبات در مخروطه افکنه و دشت غربی ملایر

دشت ملایر در حوضه آبریز رودخانه حرم آباد قرار دارد؛ این حوضه با مساحت 2965 کیلومتر مربع در جنوب استان همدان و در زون ساختاری سنندج-سیرجان قرار دارد، 1392 کیلومتر مربع از این وسعت را دشت غربی ملایر شامل می شود که از این مقدار 566 کیلومتر مربع آن را دشت و بقیه شامل ارتفاعات حاشیه می باشد. دشت غربی ملایر در این حوضه آبریز در حد فاصل کرتیل آباد تا ملوسان قرار دارد. سنگ-های منطقه مورد بررسی اکثرا از نوع دگرگونی می باشند. در این پژوهش، رخساره های رسوبی، رسوب شناسی و منشا رسوبات مورد بررسی قرار گرفته است. مجموعه رخساره های مخروط افکنه و رسوبات دامنه ای عبارتند از: gms، gm، fm و fr. مجموعه رخساره های دشت fm و fr و رخساره های رودخانه ای gms، gm، fm، shو sl می باشند. بر اساس نتایج حاصل از آنالیز اندازه ذرات در منطقه مورد مطالعه میانگین اندازه ذرات به طور کلی به سمت پایین دست رودخانه کاهش می یابد. البته در طی مسیر یک سری گسستگی ها نیز وجود دارد که اکثرا ناشی از ورود شاخه های فرعی می باشد. فرم قطعات گراولی رسوبات رودخانه اغلب دیسکی و تیغه ای می باشد. توجه به جهت جریان های زیرزمینی در بخش های حاشیه دشت، موید این حقیقت است که تغذیه اصلی سفره آب زیرزمینی از این رسوبات صورت می گیرد. اندازه ذرات از حاشیه دشت ((g)ms) به سمت مرکز آن دانه ریز می شوند(zs) به طوری که در مرکز دشت ذرات کاملا رسی(sm) می باشند. با توجه به شواهد مشاهده شده، الگوی مخروط افکنه های منطقه (مخروط افکنه قشلاق شاهسون و خیرآباد) مخروط افکنه نواحی خشک می باشد. در بخش کانی های سنگین (بخش ماسه ای) کانی های بیوتیت و مگنتیت فراوان می باشند. مجموعه کانی های شناسایی شده در آنالیز xrd دشت و رودخانه شامل کوارتز، کلسیت، فلدسپات، پلاژیوکلاز، دولومیت، ایلیت-میکا، کلریت و کائولینیت-کلریت بوده که در نمونه های سیلتی کانی کوارتز بیش ترین فراوانی را داشته و در نمونه های رسی کانی های کوارتز و ایلیت- میکا، به مقدار قابل توجهی وجود دارند. کانی های رسی در مخروط افکنه بیش تر از نوع ایلیت-میکا و کائولینیت می باشند.